‘Wil je koffie?’

Normaalgesproken is die vraag slechts een formaliteit. Ik leef namelijk op koffie, helemaal als ik net wakker ben. 

‘Nee,’ zei ik. 

‘Nee?’ vroeg hij, lachend. Ik maakte een grapje, dat kon niet anders.

‘Nee,’ zei ik nogmaals. 

‘Nee..?’ Zijn gezichtsuitdrukking een mix van shock en ongeloof. ‘Néé?!’ 

Koud water

Ik was die ochtend wakker geworden met het gevoel alsof iemand een emmer koud water over mijn rug had gekieperd. Rillerig en toch klam. En ik had geen zin in koffie. Dat gaf te denken. 

De thuistest, en een dag later de test-straat, liet zien wat ik al vermoedde: Covid had me eindelijk te pakken. 

Shit!

Door een gelukkige kosmische interventie waren mijn kuikens al enkele dagen bij hun papa en alle drie testten ze negatief. Ik kon dus relatief zorgeloos een potje besmet zitten zijn. 

Nou ja. Balen, en uitzieken maar. Ik stelde me in op drie dagen griep en Netflix uitspelen.

Frisse lucht

Een telefoontje van de GGD in het kader van bron- en contactonderzoek. Daar waren we in no-time doorheen: ik had de dagen ervoor samen met de verkering doorgebracht in onze happy place in de Zeeuwse polder, de eerstvolgende buren op enkele honderden meters afstand. De verkering was niet besmet en bij mij was het, kennelijk, zomaar uit de frisse lucht komen vallen. 

Alles prima

‘Hoe zijn je symptomen?’ vraagt een vriendelijke vrouwenstem.

‘Mild’, antwoord ik. ‘Gewoon, niet zo lekker. Da’s alles. Maar ja, dat komt door de koorts natuurlijk.’

‘En je geur en smaak,’ wil ze weten, ‘doen die het nog?’

‘Jazeker,’ zeg ik monter. ‘Dat gaat allemaal prima.’ 

All systems down

‘Hold my beer!’ deed ondertussen het virus. 

En BAM. 

De volgende dag: all systems down, al mijn contactjes doorgebrand. 

En ik kwam amper mijn bed nog uit. 

Yin en yang

Er zijn zo van die dingen en die zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Die horen bij elkaar. Zoals licht en donker, rust en beweging, blij en verdrietig, yin en yang. Het een bestaat alleen bij de gratie van het ander. 

Zo bezien zijn ze allemaal even waardevol en allemaal even valide. Alleen – we hebben het één bestempeld als ‘fijn’ en het ander als ‘niet fijn’. 

Vermijden

De elementen die we ‘niet fijn’ hebben gelabeld, die vermijden we liever. Daarvan doen we het liefst alsof ze er niet zijn. We duwen ertegen. We proberen te fixen, op te lossen, we willen er zo snel mogelijk vanaf. 

En als je nagaat dat trauma altijd bestaat uit een of meer van deze ingrediënten: pijn, verlies en afwijzing, dan valt dat heel goed te begrijpen. We gaan daar, als mens, gewoon niet zo lekker op.

Strategieën

Daartoe hebben we, gedurende ons leven, allerhande strategieën ontwikkeld. Dat heeft dan weer te maken met ons zogenaamde reptielenbrein. Dat is het oudste deel van onze hersenen en daar zetelt ons overlevingsinstinct. 

Ben je gevallen? Hier, een snoepje. 

Ik voel me køt, dús ik neem alcohol. 

Ik ben gekwetst, daarom vermijd ik.

Mijn hoofd doet pijn, ibuprofen erin. 

Alleen; we gaan dan voorbij aan de functie, de boodschap, de waarde van het ongemak. 

Shit

Kijk, shit is heel goed te dragen als je van tevoren de einddatum weet. Als iemand die kan tijdreizen jou vertelt:

‘Je bent nu werkeloos, maar over drie maanden heb jij je droombaan. Relax!’ 

‘Vandaag over een jaar heb je die felbegeerde baby in je armen. Beloofd!’

‘Jouw liefdesverdriet duurt nog tot eind augustus, en begin september vind je de liefde van je leven. Top!’

Het zou alles een stuk makkelijker maken, maar ook een heel stuk minder waardevol. Want juist in je shit zit je groei. 

Het is niet voor niks dat boeren dat op hun akkers gooien. 

Own it!

We kijken voortdurend ‘naar buiten’ en oh wat zijn we er druk mee. 

We zijn met man en macht bezig om dat waar we geen controle over hebben te regisseren (wat niet gaat), maar dat waar we wél invloed op hebben, dat laten we liggen. 

Omdat het verleidelijk is om de verantwoordelijkheid buiten onszelf te leggen. 

Ik voel me boos en dat komt door jou/haar/de buren/de regering/corona/die eikel die me afsneed in het verkeer. 

We kijken niet naar waar de antwoorden werkelijk liggen, namelijk in onszelf. 

Je voelt je niet boos door de ander, die ander is slechts een trigger. De boosheid zit in jou. Is van jou. Own it. Luister ernaar. Wat komt je boosheid doen? Wat heeft ‘ie je te vertellen? 

Check

Geloof me, ik ken de neiging tot forceren als geen ander. 

Toen ik mezelf jaren geleden een burn out in werkte, deed ik niets anders dan boxjes afvinken. 

Ik ging naar yoga, want men zei dat dat goed was. Check. 

Ik wandelde, want ik las dat dat hielp. Check. 

Toch voelde ik me klote. En ik begreep er niets van. Ik had toch al die boxjes afgewerkt? 

Ik ging door en door en door en door. 

En ik vergat dat ik juist daardoor in die situatie verzeild was geraakt. 

Blijf doen wat je deed, en je verkrijgt hetzelfde resultaat. 

Hacks en trucjes en armoe

Eten en drinken is enorm ongezellig als het allemaal nergens naar smaakt. Dus ging ik op zoek naar hacks en trucjes. 

Ik dronk me het schompes aan gembershots. 

Hielp niet.

Ik liet me door de verkering stelselmatig op mijn achterhoofd tikken terwijl ik een hand op mijn hart hield en een wijsvinger tegen mijn voorhoofd, wat volgens een of andere Amerikaanse chiropractor een ‘harde reset’ zou moeten opleveren. 

Hielp ook niet. 

Wat overbleef was het wanhopig vastklampen aan de fletse echo van wat ooit een smaak was geweest. 

Wat een armoe. 

Forceren en fixen

Wat ik stiekem erger vond: mijn go-to strategie: forceren en fixen, werkte niet.

Aargh! 

Toen ging ik daar eens over nadenken, ik had tenslotte alle tijd. En ik dacht: stel, ik breek mijn been. En dat been moet zes weken in het gips. Zou ik het er dan na drie weken eigenhandig vanaf knippen?

Het antwoord was nee. Ook al zou ik er nog zo klaar mee zijn, ik zou dat gips eromheen laten zitten. 

Uitdagingen

Dus, daar lag ik dan, grotendeels helemaal alleen. Kinderen bij de papa, hond bij de verkering, en hoewel ik met de gepaste afstand heel liefdevol werd voorzien van hulp en boodschappen, niemand in mijn buurt.

Lastige bijkomstigheid: ik had steeds minder adem. 

Overgave is wat er van me werd gevraagd, want snakken naar adem levert minder adem op. En laat overgave nu net een van mijn grootste uitdagingen zijn. Ik moet toch altijd alles controleren, al jaren?

Ik weigerde het concept van overgave zo stelselmatig, dat ik de les snoeihard terugkreeg. 

Overgave

Overgave, toen ik niet meer voor de kinderen kon zorgen en ik niks kon doen.

Overgave, toen mijn ouders ook ziek waren en ik niks kon doen.

Overgave, toen mijn vader zelfs naar het ziekenhuis moest en ik niks kon doen.

Overgave, toen ik eindelijk toegaf en de huisarts liet komen en zij bovenop alles ook een longontsteking constateerde. 

Overgave, toen ik eindelijk begon in te zien dat de wereld doordraait zonder mij, dat anderen (zoals mijn broer en schoonzus, mijn verkering, De Papa) het ook uitstekend kunnen, toen ik leerde dat de wereld helemaal niet alleen maar op mijn schouders rust.  

Processen laten zich niet afdwingen. En dat heeft een reden, want juist in dat proces zit de groei, de inzichten, de nieuwe overtuigingen, de regie. En dus de kracht. 

Pick your battles and ride the wave

Overgave. Ik heb jarenlang gedacht dat dat passief was. Dat alleen ‘slachtoffers’ dat deden. Dat het ‘opgeven’ betekende.

Nee, je tanden moeten erin, je schouders moeten eronder. Vechten zal je. 

Maar ik leerde: overgave, daar is niets passiefs aan. Je doorloopt het proces zoals het is bedoeld, ook al duurt het langer dan je zou wensen. Dat vergt juist moed!

Vechten tegen = weerstand = meer ervan creëren. 

Pick your battles; het is ook wat we leren bij Krav Maga. Want als iemand op vijftien meter afstand met in zijn hand een honkbalknuppel dreigend naar je staat te schreeuwen, dan loop je niet naar hem toe en je gaat ook niet rustig op hem staan wachten. Dan maak je dat je wegkomt.  

Omarm

Ride the wave. Waardeer waar je nu bent, wees oké met niet oké zijn, comfortabel met het discomfort, omarm dat wat er is. 

Het levert niet alleen het meest op, maar je bent er ook nog eens het snelst doorheen. 

True story.