Is je wel eens opgevallen dat het echt een koud kunstje is om een bepaald gevoel op te roepen?

Stel, ik zit hier in mijn keukenstoel aan mijn keukentafel, en ik ga terug naar de aller verdrietigste herinnering die ik kan oproepen. Ik denk niet alleen aan de herinnering, ik trek ‘m aan als een jas. Ik hul me erin en vul mijn lijf ermee.

Mijn lichaam volgt als vanzelf. Het verdriet is voelbaar alsof het gisteren was. Ik voel me zwaar, terneergeslagen, tranen dienen zich aan. Het was zó vreselijk! Zó erg!

Vervolgens keer ik terug naar het Nu. Haal een paar keer diep adem en denk dan terug aan een ongelooflijk blije herinnering. Die fijne vakantie, of nee wacht, die ene keer dat ik, samen met mijn beste vriendinnetje, bijna in mijn broek pieste van het lachen. Ik weet het nog heel goed, het was tijdens wiskunde, lang geleden in het Stenen Tijdperk, we kwamen niet meer bij, we bleven er zowat in, ik weet niet eens meer waar het over ging maar mèn, wat hebben we gelachen, alsof het gisteren was.

Ook nu vul ik mijn lijf ermee, voel het onder in mijn buik, ik begin zelfs hardop te grinniken. Ik voel me lichter en vrolijk.

In al die tijd is er fysiek gezien niets veranderd. Ik zit nog steeds in mijn keukenstoel aan mijn keukentafel, maar ik voel me totaal anders dan net.

Dat komt: gevoelens volgen gedachten.

En gedachten komen dan weer voort uit overtuigingen.

En overtuigingen, die we overigens allemaal hebben, waarmee we onze wereld kaders geven en duiden, die doen we ergens in ons leven op, omarmen ze, adopteren ze, en we gaan geloven dat ze Waar zijn.

In mijn praktijk zie ik niet anders (‘ik ga op slot, want mannen mogen niet huilen’ of ‘ik moet altijd sterk zijn’ of ‘ik moet altijd voor iedereen klaar staan’ of ‘ik ben verantwoordelijk voor hoe een ander zich voelt’ en zo nog tienduizend) en uiteraard heb ik ze zelf ook.

In het leven: ik ben pas een goede vriendin als ik altijd paraat sta voor de ander.

Op de krav maga – mat: ik kan er niks van, een ander kan het per definitie beter dan ik. Sorry dat je met mij moet trainen.

In het moederschap: alles moet perfect zijn.

Dat soort overtuigingen oefenen we zo vaak dat ze normaal worden. Ze worden als ruis, als white noise, als de afzuigkap die al zo lang aanstaat dat je hem niet meer hoort brommen – totdat je hem uitzet.

Pas dan ontstaat er ruimte, opluchting, stilte waarin je kunt observeren: is deze overtuiging eigenlijk nog wel Waar? Past ‘ie nog bij mij? Dient hij zijn doel nog, of belemmert hij alleen maar?

Inmiddels heb ik heel wat van die overtuigingen geobserveerd, bekeken en losgelaten. Want als kravista blijk ik wel degelijk te kunnen koprollen (al vind ik het vreselijk), hard te kunnen slaan, uitgeput en al mijn P5-examen te kunnen halen.

De definitie van ‘een goede vriendin’ is helemaal niet dat je altijd klaar moet staan of jezelf leeg moet geven ten koste van jouzelf. En qua moederschap? Perfectie bestaat überhaupt niet, dus waarom zou ik daarnaar streven? Ik ben de moeder die bij het kerstdiner op school niet aankomt met een zelfgebakken en geassembleerd huis van peperkoek, maar met een pak fristi en een pan vol knakworst. Ik ben de moeder die het succes van die dag onder andere afmeet aan dat er twee kinderen ’s avonds blij, gevoed en verwarmd naar bed gaan, en niet of er wel of niet gestofzuigd is die dag.  

En dat vind ik echt heel prima.

Mijn cliënten laat ik graven in hun eigen archeologie. Ik laat ze hun overtuigingen erbij pakken, ze op een tegel schrijven en die letterlijk aan gruzelementen gooien op de harde betonvloer van mijn smashroom.

En jij? Check eens bij jezelf in: hoe voel je je? Welke gedachten houd je erop na? Waar focus je je op? Gewoon observeren, zonder oordeel. Laat het je informatie geven.

Hoe voel je je over het algemeen? Wat vertel je jezelf? Waar moet je allemaal aan voldoen? Welke ‘afzuigkappen’ draaien er allemaal in jouw systeem?

Want ja: het is een koud kunstje om een gevoel op te roepen. Maar je bewust zijn van wat er gebeurt, en dat vervolgens te veranderen, dát is pas Kunst met een grote K.

Met een Effect met een grote E.